Postman
Postman nima?
Postman — bu dasturchilar uchun mo‘ljallangan bepul va kuchli vosita bo‘lib, u orqali RESTful API larni sinash, yuborish va hujjatlashtirish mumkin. U API bilan ishlovchi backend yoki frontend dasturchilar, QA (testlovchilar), DevOps va texnik yozuvchilar uchun juda qulaydir.
Postman nima uchun kerak?
Agar siz backend API yaratgan bo‘lsangiz (masalan, PHP, Laravel, Django yoki Node.js orqali), bu API ni tekshirish, ma’lumot yuborish yoki javobni ko‘rish uchun brauzer yetarli bo‘lmaydi. Aynan shunday paytda Postman sizga quyidagi afzalliklarni beradi:
- HTTP so‘rov yuborish (GET, POST, PUT, DELETE va boshqalar)
- JSON, XML, x-www-form-urlencoded formatlar bilan ishlash
- Auth (Bearer, Basic, API Key, OAuth2) bilan ishlash
- Avtomatik test yozish
- So‘rovlarni guruhlash (Collection)
- API hujjatini yaratish va ulashish
Postmanni qanday o‘rnatish?
Postman dasturi Windows, macOS va Linux uchun mavjud. Uni rasmiy sayt orqali yuklab oling:
Collection nima?
Collection — bu siz yozgan yoki tekshirayotgan bir nechta API so‘rovlarini bitta loyihada saqlash imkonini beradi. Masalan, siz “Mahsulotlar API” degan collection yaratib, unga GET, POST, DELETE so‘rovlaringizni qo‘shishingiz mumkin.
Environment nima?
Environment — sizning API lar uchun o‘zgaruvchan qiymatlarni (base_url, token, user_id) saqlovchi joy. Shu orqali bir nechta joyda bir xil qiymatni yozish o‘rniga, {{base_url}} deb yozasiz va qiymat o‘sha joydan olinadi.
Runner va Monitor funksiyalari
- Runner: bir nechta so‘rovlarni ketma-ket avtomatik yuborish
- Monitor: ma’lum vaqt oralig‘ida API ishlashini kuzatib borish (scheduling)
Postman Web bilan ishlash
Postman endi faqat desktop emas, balki web versiyasi orqali ham ishlaydi:
Bu orqali siz boshqa dasturchilar bilan API hujjatlaringizni ulashishingiz mumkin.
Xulosa
Postman — bu zamonaviy dasturchilar uchun muhim vosita. Agar siz API ishlab chiqayotgan yoki ishlatayotgan bo‘lsangiz, Postman yordamida:
- API ni sinash
- Auth qo‘llash
- JSON bilan ishlash
- Test yozish
- Hujjatlar tayyorlash
ishlarini tez va samarali bajarishingiz mumkin.
PHP —bu server tomonida ishlaydigan ochiq kodli dasturlash tili bo‘lib...
Python — bu oson o‘rganiladigan, kuchli va keng tarqalgan dasturlash t...
PHP dasturlash tili haqida ma'lumot
.png)
JAVA dasturlash tili haqida ma'lumot
Java — bu 1995-yilda Sun Microsystems tomonidan ishlab chiqilgan va ho...